Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılına özel basılan 5 TL’lik madeni paraların dolaşıma sunulmasının ardından 2.5 TL için de hazırlıklar başladı. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a, 2 TL’lik madeni paraların basımı konusunda öneride bulunduğu, Erdoğan’ın 2.5 TL’nin basılmasını “uygun” bulduğu belirtiliyor. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, 2.5 TL’lik madeni para için siyasi iradenin talimatını bekliyor. Türkiye’nin, yeni yılda 2.5 TL ile tanışması yüksek olasılık olarak öne çıkıyor.
Peki, 5 TL’lik madeni paralar ne zaman çarşıda pazarda görülmeye başlanacak? Yetkililerden alınan bilgiye göre Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılına özel basılan 5 TL’lik madeni paralar, Salı gününden itibaren Merkez Bankası’na verilmeye başlandı.
Paraların, 22 muhabir banka ve bazı özel bankalar üzerinden dağıtımı yapılıyor. 100 milyon adet basılan 5 TL’lerin, bu hafta çarşı-pazarda görülmesi bekleniyor.
MADENİ PARAYA MALİYET AYARI
Yetkililer, 1 ve 5 TL madeni paraların maliyetine ilişkin soru üzerine, “Her bir madeni 5 TL’nin maliyeti 2 TL 30 kuruş düzeyinde bulunuyor. 1 TL’lerin maliyeti de aynı” dedi.
Yetkililer, madeni paranın maliyetinin emtia fiyatlarıyla doğrudan ilişkili olduğunu belirterek, “Pandemi döneminde bir ara emtia fiyatlarının artmasıyla (özellikle nikel) 1 TL’nin maliyeti 2,7 TL’ye kadar yükseldi. Sonra emtia fiyatları düştü. Basılan 1 TL’lerin maliyeti de 1,9 TL’ye kadar geriledi. Şimdi gerek 1 TL gerekse de 5 TL’nin maliyeti 2 TL 30 kuruş” dedi.
Yetkililer, madeni paralarda maliyeti düşürmek için bazı adımlar atıldığını, nikel oranının ve gramajın düşürüldüğünü söyledi. Yetkililer, “Bu adımlar atılmasaydı basılan her 1 TL ve 5 TL’nin maliyeti 3.5 TL’yi bulacaktı” diye konuştu.
1 TL’YE YOĞUN TALEP
Yetkililer, 1 TL’lik madeni paraların çok yoğun biçimde talep edildiğini ve piyasada kullanıldığını belirterek, “Örneğin 12 TL ya da 17 TL gibi küsuratlı fiyatlarda 1 TL’ye çok büyük gereksinim oluyor” dedi.
Yetkililer, 2.5 TL madeni paranın büyük rahatlık sağlayacağını kaydederek, “Çünkü diyelim ki 20 TL’nin üstünü vereceksiniz. 3 TL… Bunun maliyeti 6 TL 90 kuruş. Oysa 2.5 TL ile hem maliyet düşmüş olacak hem de 1 TL’ye talep azalacak” dedi.
MADENİ 10 TL VE 20 TL
Yetkililer, 10 TL ve 20 TL’ik madeni para basımının söz konusu olup olmadığı sorusunu, “Bu konuda bir hazırlık yok” sözüyle yanıtladı.
TÜRKİYE AZERBAYCAN’IN KURUŞUNU DA BASIYOR
Azerbaycan’ın kuruşu olarak bilinen madeni para “qepik”… Bunlar 1, 3, 5, 10, 20 ve 50 qepik olarak sıralanıyor.
Banknot olarak da 8 adet manat bulunuyor. 1, 5, 10, 20, 50, 100, 200 ve 500 manat.
Türkiye, Azerbaycan için şimdilik 1,3 ve 5 qepikleri basıyor. İzleyen aşamalarda bu iş birliğinin daha da gelişmesi ve genişlemesi bekleniyor.
5 TL’NİN ÖZELLİKLERİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, 31 Ekim Salı günü Resmi Gazete’de yayımlanan “Cumhuriyetin 100. Yılı Anısına 5 TL Değerindeki Madeni Hatıra Paraların Çıkarılmasına İlişkin Tebliğ”ine göre, 5 TL’nin özellikleri ve alaşımı şöyle:
Alaşım: HALKA 64 Cu (bakır)– 4 Ni (nikel)– 32 Zn (çinko); GÖBEK 64 Cu (bakır)– 9 Ni (nikel)– 27 Zn (çinko).
Çapı: 28,15 mm
Kalınlığı: 1,70 mm
Ağırlığı: 8,25 gr
Kenar özelliği: Düz tırtıllı
Ön yüz deseni: Dış halkada sekiz köşeli Selçuklu yıldızı motifi ve bu motifin dış kontörünün tekrarı kullanılarak derinlik kazandırılmıştır. Halka ve göbeğin birleşim yerinde ay yıldız yer alıyor. Ortada Türkiye yüzyılı logosu yer alıyor. Bunun solunda “5” rakamı, altta “TÜRK LİRASI” yazısı ve yazının altında “2023” yer alıyor.
Arka yüz deseni: Atatürk rölyefi, altta Cumhuriyet’in yüzüncü yılı logosu, çevrede “TÜRKİYE CUMHURİYETİ” yazısı bulunuyor.